PinGOin engelli bireyler ve erişim kısıtlılığı yaşayan kişilerin sosyal hayatta karşılaştıkları eşitsizlikleri azaltmak için kapsayıcı çözümler üreten bir sosyal girişim. Kurucu üyelerinden olduğum bu sosyal girişimde çözüm üretmeden önce sorunları engelli bireylerin kendi tecrübelerinden dinlememiz gerektiğini biliyorduk. Bunun için 55 engelli, engelli yakını ve erişilebilirlik alanında çalışan paydaşla yarı yapılandırılmış birebir görüşmeler yaptık.
Engelli bireylerin sosyal hayat deneyimlerini kendilerinden dinledik ve araştırma sonunda gördük ki ‘‘Herkesin farklı bir hikayesi vardı ve her katılımcı kendine özeldi. Meslek, hobi ve ilgi alanlarındaki çeşitlilik; engelliliği tek bir cinsiyete, tek bir insan şekline, tek bir kalıba sokmanın anlamsızlığını burada yeniden kendini gösterdi.’’ Duyduğumuz deneyimler oldukça çarpıcıydı.
01 “Ben ortopedik engelli biriyim. Yaşadığım apartmanda asansör yok. Dışarı çıkarken eldivenlerimi giyiyorum ve merdivenlerden sürünerek iniyorum”
02 “Kaldırımın başında rampa var ama sonunda yok. Kaldırıma çıkıp ilerlemeye başlıyorsunuz ama , aşağı inemiyorsunuz. Zaten kaldırımın ortasından yola inme gibi bir şansınız da yok. Geri dönüp iniyorsunuz mecbur.”
Ortopedik engelli kullanıcılar için fiziksel erişilebilirlik büyük önem taşıyor. Sosyal mekanlar erişilebilirlik standartlarına uymadığında veya tektipleşmiş hizmet sunduğunda kişiler fiziksel engellerle karşılaşıyor ancak çözümü yine kendileri buluyor. Bu noktada evrensel tasarımın önemi ortaya çıkıyor.
03 “Aklıma gelen ilk şey şu: Bastonla yürürken bazı şeyleri anlayamıyoruz. Bir şey bastonun dokunabileceğinden yukarda veya baş üstü hizada ise bunu anlayamıyoruz. Bu sebeple mesela karşımıza çıkan bir ağacın dalına çarpabiliyoruz.”
04 “Devlet daireleri örneğin, erişilebilir olmadığı için kimliğimi henüz değiştiremedim. Ben oraya ulaşamıyorum, kimliğim hala eski kimlik! Devlet dairelerine erişimim bu kadar zorken kafe veya diğer sosyal mekanlardan da pek bir beklentim olamıyor.”
Görme engelliler için de durum benzerlik gösteriyor. Yön bulmayı kolaylaştıran tasarım, kesintisiz dolaşım alanı sağlanması, hissedilebilir sarı şeritlerle navigasyonun güçlendirilmesi kişilerin bağımsız sosyalleşmesi için önem taşıyor.
İlk Ağızdan: Engelli Bireylerin Sosyalleşme Deneyimi adlı içgörü raporunun tamamına ulaşmak için lütfen tıklayın.
